Rozdzielność majątkowa to popularne rozwiązanie stosowane w małżeństwach, które pozwala na niezależne zarządzanie finansami przez każdego z małżonków. Jednak co dzieje się w przypadku śmierci jednego z nich? Czy rozdzielność majątkowa wpływa na dziedziczenie?
1. Czym jest rozdzielność majątkowa?
Rozdzielność majątkowa to forma ustroju majątkowego, w której każdy z małżonków zachowuje pełną kontrolę nad swoim majątkiem – zarówno tym nabytym przed ślubem, jak i po nim. Oznacza to, że nie ma wspólnego majątku małżeńskiego, jak w przypadku ustawowej wspólności majątkowej.
Można ją ustanowić na dwa sposoby:
- Dobrowolnie – poprzez podpisanie intercyzy przed notariuszem.
- Przymusowo – na podstawie wyroku sądowego, np. w sytuacji długów jednego z małżonków.
2. Czy rozdzielność majątkowa wpływa na dziedziczenie?
Nie. Rozdzielność majątkowa nie ma wpływu na dziedziczenie – nie oznacza, że małżonek traci prawo do spadku po zmarłym partnerze. Dziedziczenie odbywa się zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego lub na podstawie testamentu.
Małżonek pozostający przy życiu może dziedziczyć na dwa sposoby:
✅ Z ustawy – jeśli nie było testamentu,
✅ Z testamentu – jeśli zmarły określił w nim spadkobierców.
3. Dziedziczenie ustawowe w przypadku rozdzielności majątkowej
Jeżeli nie sporządzono testamentu, spadek dziedziczy się na zasadach ustawowych. W takiej sytuacji:
- Małżonek dziedziczy w pierwszej kolejności razem z dziećmi – każdy dostaje równą część, ale nie mniej niż 1/4 majątku przypada małżonkowi.
- Jeśli nie ma dzieci, spadek przypada małżonkowi oraz rodzicom zmarłego.
- Jeśli nie żyją rodzice, a nie ma dzieci, spadkobiercami mogą być rodzeństwo lub dalsi krewni.
Przykład:
Jan i Anna mieli rozdzielność majątkową. Po śmierci Jana jego majątek dziedziczą Anna oraz ich dwójka dzieci – każde z nich dostaje po 1/3 spadku.
4. Dziedziczenie na podstawie testamentu
Jeśli zmarły małżonek sporządził testament, to decyduje on o podziale spadku. Może np. przekazać cały majątek swojemu małżonkowi lub innej osobie.
Należy jednak pamiętać o zachowku, czyli prawie najbliższych krewnych do części spadku, nawet jeśli nie zostali uwzględnieni w testamencie.
5. Co wchodzi w skład spadku przy rozdzielności majątkowej?
Spadek obejmuje wyłącznie majątek zmarłego, czyli:
✔ Nieruchomości, samochody, oszczędności, akcje, długi – jeśli należały do niego indywidualnie.
✔ Mienie nabyte przed ślubem oraz nabyte osobiście po ślubie.
Nie wchodzą do spadku żadne aktywa należące do drugiego małżonka, ponieważ nie było wspólnego majątku małżeńskiego.
6. Co z długami spadkowymi?
Rozdzielność majątkowa nie chroni przed długami spadkowymi, jeśli zmarły pozostawił zadłużenie. Spadkobiercy (w tym małżonek) mogą:
- Przyjąć spadek wprost – dziedziczą zarówno aktywa, jak i długi.
- Przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza – dziedziczą majątek, ale odpowiadają za długi tylko do jego wartości.
- Odrzucić spadek – jeśli długi są wysokie.
7. Czy warto sporządzić testament przy rozdzielności majątkowej?
Tak! Testament pozwala jasno określić, kto i w jakiej części dziedziczy majątek. Może zapobiec sporom między rodziną i zagwarantować, że majątek trafi do wybranych osób.
Podsumowanie
✔ Rozdzielność majątkowa nie wpływa na dziedziczenie – majątek zmarłego dzieli się zgodnie z ustawą lub testamentem.
✔ Małżonek dziedziczy razem z dziećmi, a jeśli ich nie ma – z rodzicami lub rodzeństwem zmarłego.
✔ Długi spadkowe mogą obciążać spadkobierców, ale można je ograniczyć lub odrzucić spadek.
✔ Warto sporządzić testament, aby jasno określić podział majątku.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące dziedziczenia, warto skonsultować się z notariuszem lub prawnikiem specjalizującym się w prawie spadkowym.
Dodaj komentarz